قاعده نفی عسر و حرج و تاثیرش در حق طلاق زنان

چکیده رساله ای که پیش رو داریم عنوانش «قاعده نفی عسر و حرج و تاثیرش در حق طلاق زنان» است. این قاعده بیان گر اینست که هرگاه از اجرای احکام اولیه مشقتی شدید پدید آید، آن تکلیف برداشته می شود. یکی از موارد کاربرد آن ایجاد حق طلاق برای زن است. در اسلام حق طلاق با مرد است اگر طلاق ندادن موجب ضرر زدن به زن و افتادنش در حرج و سختی باشد، قاعده لاحرج، حکم می کند که مرد مکلف به دادن طلاق باشد و اگر اجتناب نماید حاکم شرع و قاضی مکلف است خود مبادرت به اجرای طلاق ورزد که از آن به «طلاق قضایی» تعبیر می شود. هدف از این رساله بررسی و توضیح قاعده نفی عسر و حرج و تأثیر این قاعده در ایجاد اختیار حق طلاق برای زن است. در آن ماده 1130 قانون مدنی که درباره عسر و حرج وضع شده است بررسی می شود. دامنه تحقیق در زمینه زنان و حقوق آنها در مساله طلاق می باشد. در آن از کتب تفسیری، روایی، فقهی، حقوقی، مقالات و نشریات فقهی و حقوقی، اجتماعی و سایتهای اینترنتی درباره موضوع مورد نظر استفاده شده است. این رساله مشتمل بر چهار بخش است، بخش اول کلیات تحقیق است. بخش دوم شامل معنای لغوی عسر و حرج ، تعریف فقهی حقوقی و دلالت قاعده نفی عسر و حرج است. سپس مستندات و خصوصیات قاعده لاحرج و شرایط و ضابطه اجرای آن بررسی می شود. در بخش سوم ابتدا تعریف طلاق در لغت، شرع، حقوق عنوان می شود. سپس بررسی اینکه اختیار طلاق با کیست؟ بعد از آن به توضیح ایجاد حق طلاق برای زن طبق قاعده نفی عسر و حرج می پردازد و مستندات فقهی و حقوقی طبق ماده 1130 قانون مدنی بررسی می شود. در انتها شرایط اجرای اعمال ماده 1130 ق و اینکه طلاق طبق این قاعده رجعی است یا بائن می پردازد . در بخش چهارم نیز مصادیق عسر و حرج زوجه توضیح داده می شود. نتیجه این تحقیق آن است که با توجه به مصادیقی که ذکر می شود، در صورتی که ادامه زندگی زناشویی برای زوجه غیر قابل تحمل شود قاضی ابتدا زوج را ملزم به رعایت حقوق زن می کند و در صورت اطاعت نکردن شوهر را اجبار به طلاق می کند؛ در صورتی که عمل نکرد قاضی زوجه را طلاق می دهد. کلید واژه ها: قاعده نفی عسر و حرج، حق طلاق زوجه ، ماده 1130 قانون مدنی، مصادیق عسر و حرج.